KONUTTA PİYASASINDA NELER OLUYOR?
Geçen yazımda sular duruldu derken, biraz daha kalemin uçunu açıp sular çekiliyor demem gerekirmiş. Konut piyasasında,
- Fiyat grafiklerinin eğilimi,
- Satış sayısının eğilimi,
- Talep sayısı,
- İlanlara bakılma sayısı,
- Favoriye alınma sayısı
Gibi verilerde net parola düşüş. Bu gerileme yüzde 60 ila 50 seviyesine ulaşmış durumda.Öyle ki; gayrimenkul danışmanları olarak olması gereken fiyattan ilan girdiğimiz de buna “fırsat portföyü” der seviyeye gelmiştik. Sözün ona, konut sahiplerinin karşılıksız bir tavırda fiyat şişirmeleri sonucunda nirvana seviyesine çıkan konut fiyatlarında,
- Jeopolitik etmenler,
- Global etmenlerle,
- Krediye olan ulaşım engeli,
- Kısmen de olsa zaman zaman görülen tersine göç durumları
Ve benzeri haller ile talepte yüzde 50 oranında düşüşü karşımıza getirdi. Bu düşüş sinyallerini şimdiden iyi okumak lazım. Kiralık konutlar bir hafta içinde yeni kiracısına kavuşurdur. Şimdilerde kiralık daireler haftaları ve genelde ayı aşan ilanda bekleme süresine maruz kalıyor. Kiracı bulunamıyor.
Sıfır konutta fiyat değişimi olmazken yaşını tamamlamış ikinci el konutlarda pazarlık oranı ilan fiyatı üzerinden yüzde 20’ lere kadar bir gerileme oluşuyor. Nakittin çekilmiş olduğu piyasamızda takas teklifleri aşırı bir artış göstermektedir. Burada, takasa sunulan kalemlerin fiyatlaması iki taraf için elle tutulur bir zeminde olmadığından pazarlıklar oturulmadan bitmektedir. Satacak konut bulamama seviyesinden, konut rezervimizin fazla verdiği ama alıcının bulunamadığı bir seviyeye geldik.
Şimdi ve gelecek birkaç ayda konut piyasası ne olacak?
Vatandaş olarak uygulanabilecek iki senaryo var,
1. Fiyatlar genel düzeyinde topyekûn gerileme,
Satamayan, satıp yeni konut alamayan, sıfıra konuta güç yetiremeyen vatandaş ikinci el konutunu bir an önce satmak isteyip gerçek fiyatlar belki daha iyi fiyatlara çekecek. Bu sayede alım satım, gerçekleşecek. Bu hareketlilik sayesinde sıfırların satışı ve yeni sıfır konut yapılmasının yolu açılacak. Nihayetinde bu durum kilit seviyedeki ekonomiyi akışkan hala getirecek. Kiralık konutta da ilan fiyatlarının yüzde 25 kadar altına düşülse, ilanlar beklemeyecektir.
2. Olduğu gibi kalmak,
Şu daralmada ve talep düşüklüğünde pek mümkün görülmese de insan inadına yenilir ve aynı tavırla devam ederse, yüzde 50 düştü dediğimiz talep yüzde 70-80 bandına gelecektir. Bu burhanda elinde gayrimenkulü kalan çok daha zor günleri beklersin kendine.
